Το 2010 η Εθνική Λυρική Σκηνή είχε γίνει ξαφνικά σημαία των συζητήσεων περί κακής οικονομικής κατάστασης και δυσθεώρητων χρεών κρατικού φορέα. Είχαν μάλιστα αρχίσει να ακούγονται ακόμη και φήμες περί λουκέτου – μάλιστα και στον ξένο τύπο. Τι μεσολάβησε όμως και σήμερα η Λυρική έχει γίνει παράδειγμα ανάπτυξης και δημιουργικότητας κατορθώνοντας ταυτόχρονα να μειώσει το χρέος της κατά 73%;
Στις αρχές του 2011 το συσσωρευμένο χρέος της Λυρικής είχε ξεπεράσει τα 17 εκατομμύρια ευρώ, ο οργανισμός κυριολεκτικά τρέκλιζε κάτω από αυτό το βάρος, οι δαπάνες φαίνονταν απροσπέλαστες, οι εργαζόμενοι βρίσκονταν σε εγρήγορση, το καλλιτεχνικό μέλλον της πρώτης σκηνής όπερας της χώρας ήταν μαύρο. Δύο χρόνια μετά, το χρέος έχει μειωθεί κατά 73%. Ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Λυρικής – που λειτουργεί και ως μάνατζερ απαιτήσεων, παρουσίασε την πραγματική εικόνα σήμερα. «Αυτή τη στιγμή είμαστε στην εξαιρετικά ευχάριστη θέση να σας ανακοινώσουμε ότι το χρέος μας έχει πέσει κάτω από τα 4.697.609 εκατομμύρια ευρώ, παρά το γεγονός ότι πλέον η επιχορήγηση μας έχει μειωθεί κατά περίπου 5 εκατομμύρια ευρώ. Με τεράστια προσπάθεια καταφέραμε να επιτύχουμε μείωση του συσσωρευμένου χρέους κατά 73% μέσα σε δύο χρόνια.»
Δεν χρειάζονται μαγικά. Χρειάζεται εξορθολογισμός, απόφαση για δαπάνες, αλλά όλα αυτά μέσα από το φίλτρο προστασίας των εργαζομένων αλλά και της ποιότητας του προγράμματος. Καλλιτεχνικός διευθυντής και βεβαίως το Διοικητικό Συμβούλιο προσπάθησαν να βρουν χρυσές τομές, να εφαρμόσουν βέλτιστες πρακτικές, να συμπιέσουν το πρόγραμμα του καλλιτεχνικού προγράμματος χωρίς να το παροπλίσουν. Και μέσα σε όλα αυτά να φέρουν κοινό, περισσότερο κοινό κοντά στη Λυρική. Και το κατάφεραν – χιλιάδες πολίτες έσπευσαν σε όλες τις δράσεις στο δημόσιο χώρο της Αθήνας, ενώ τουλάχιστον 90.000 άτομα παρακολούθησαν τις παραγωγές της Λυρικής, μόνο πέρυσι. Πώς μοιράστηκε όμως η περικοπή των δαπανών;
«Στην διοικητική λειτουργία έχουν γίνει μεγάλες περικοπές δαπανών, αλλά και το κόστος του καλλιτεχνικού προγράμματος της περιόδου 2012-13, ενώ είχε προϋπολογιστεί στα 3.890.000 ευρώ τελικά ανήλθε μόλις στα 2.580.000 ευρώ μετά από τις μεγάλες προσπάθειες που καταβάλλουμε για συμπίεση όλων των εξόδων μας.» επεσήμανε ο Μύρων Μιχαηλίδης στη συνέντευξη Τύπου για το καλλιτεχνικό πρόγραμμα της επόμενης σεζόν. «Τα έσοδα από τα εισιτήρια της σεζόν ανέρχονται στα 2.220.000 ευρώ, δηλαδή μόλις 360.000 ευρώ κάτω από το κόστος παραγωγής των παραστάσεων μας. Όπως και την περασμένη καλλιτεχνική περίοδο, έτσι και φέτος το σύνολο των εισπράξεων μας καλύπτει σχεδόν εξ ολοκλήρου το κόστος των παραγωγών μας.»
Η Εθνική Λυρική Σκηνή έχει υποστεί φέτος – όπως όλοι οι φορείς- δραστική μείωση της επιχορήγησης. Δεν συνηθίζουν όμως οι ιθύνοντες να κραυγάζουν δημοσίως για αυτό, όμως «φυσικά η τεράστια μείωση έχει δημιουργήσει προβλήματα στη λειτουργία μας. Όμως αρχή μας είναι ότι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε στον Οργανισμό δεν πρέπει με κανένα τρόπο να περάσουν στο καλλιτεχνικό αποτέλεσμα και στο κοινό μας. Οι προσπάθειες μας πλέον είναι τεράστιες και με την προσωπική εργασία όλων μας προσπαθούμε να υπερκαλύψουμε τα πρακτικά προβλήματα που δημιουργούνται από τον εξαιρετικά μειωμένο προϋπολογισμό μας.» ξεκαθάρισε ο Μύρων Μιχαηλίδης. «Δεν εκφράζω παράπονο, απλώς σημειώνω πως αυτή είναι η απάντηση μας στα δεδομένα που δημιουργεί η κρίση. Στοχεύουμε στο υψηλό καλλιτεχνικό αποτέλεσμα με μεθοδική εργασία, αισθητική και έμπνευση παρά τους μειωμένους μας πόρους.»
Το κοινό που αγκάλιασε τη Λυρική
Είναι προφανές – δεν χρειάζονται ανακοινώσεις για αυτό- ότι η Εθνική Λυρική σκηνή πέρυσι κέρδισε το κοινό, διεύρυνε καθοριστικά τη σύνθεση και βέβαια τη δυναμική του. «Υπολογίζουμε ότι πάνω από 90.000 θεατές παρακολούθησαν τις παραγωγές μας σε Ολύμπια, Μέγαρο και Ηρώδειο, ενώ περίπου 20.000 άνθρωποι έγιναν κοινωνοί των δράσεων μας εκτός των τειχών, σε Αθήνα και Περιφέρεια. Με τις πολλαπλών στοχεύσεων παραγωγές και δράσεις η Λυρική επιτυγχάνει με σταθερά βήματα να κάνει την τέχνη της όπερας προσβάσιμη σε ένα όλο και μεγαλύτερο κοινό, αλλά και να αλλάξει την γενικότερη εικόνα της και την σχέση της με το κοινό και τη ζωή της πόλης» κατέληξε ο Μύρων Μιχαηλίδης.