Η κυβέρνηση έχει ήδη προαναγγείλει μέσω του υφυπουργού Ανάπτυξης Θανάση Σκορδά την προώθηση νομοθετικής πρωτοβουλίας για τη μερική άρση των απαγορεύσεων του πλειστηριασμού πρώτης κατοικίας, με τη θέσπιση κοινωνικών κριτηρίων, ώστε να προστατευτούν οι πιο αδύναμες ομάδες του πληθυσμού.
Ωστόσο στο άκουσμα και μόνο της επανέναρξης των πλειστηριασμών της πρώτης κατοικίας ξέσπασαν σφοδρές αντιδράσεις από βουλευτές που στηρίζουν την κυβέρνηση. Μάλιστα οι περισσότεροι τονίζουν πως θα πρέπει να ψηφιστεί επέκταση του μέτρου της προστασίας των δανειοληπτών και για το 2014.
Τι ζητάει η Τρόικα από την κυβέρνηση
Οι δανειστές θέλουν να δημιουργηθεί ένας νέος μηχανισμός εξωδικαστικής ρύθμισης των προβληματικών δανείων, με στόχο την όσο το δυνατόν αποτελεσματικότερη και ταχύτερη αντιμετώπιση του προβλήματος. Οπως αναφέρει και το ΒΗΜΑ στις εκθέσεις τους για την ελληνική οικονομία, η ΕΕ και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τις επισφάλειες και ζητούν την ανάληψη επιθετικών δράσεων προς την κατεύθυνση οριστικής τακτοποίησης των δανείων που βρίσκονται σε καθυστέρηση.
Τι σχεδιάζει η κυβέρνηση
Από την πλευρά της η κυβέρνηση θέλει τη μερική άρση των απαγορεύσεων του πλειστηριασμού πρώτης κατοικίας, με τη θέσπιση κοινωνικών κριτηρίων. Στόχος είναι ο σχεδιασμός ενός πλαισίου που θα διασφαλίζει από τη μία πλευρά την εφαρμογή αποτελεσματικών ρυθμίσεων σε χορηγήσεις που έχουν δοθεί στο παρελθόν σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις που λόγω της οικονομικής συγκυρίας δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν και να καταβάλλουν τις δόσεις τους και από την άλλη θα δημιουργεί ισχυρά αντικίνητρα αθέτησης των υποχρεώσεων από όσους μπορούν να πληρώσουν αλλά επιλέγουν να μην είναι συνεπείς.
Ποιοι βουλευτές είναι έτοιμοι για αντάρτικο
Γαλάζιοι και πράσινοι έχουν εδώ και καιρό εκφράσει ανοιχτά την αντίθεση τους με την άρση της απαγόρευσης των πλειστηριασμών της πρώτης κατοικίας με την κοινοβουλευτική εκπρόσωπο της ΝΔ Σοφία Βούλτεψη όχι μόνο να απορρίπτει το σχέδιο αλλά να τονίζει πως σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα προκληθεί εμφύλιος πόλεμος και ο κόσμος θα πάρει τις καραμπίνες.
Και ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ Πάρις Κουκουλόπουλος ξεκαθάρισε δεν πρόκειται να περάσει κανένας πλειστηριασμός πρώτης κατοικίας.
Τη διαφωνία του για την άρση του πλειστηριασμού της πρώτης κατοικίας εξέφρασε και ο γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ Παναγιώτης Ρήγας δηλώνοντας: «Δεν έχω καμία πρόθεση να περάσει μέτρο που θα βάζει σε κίνδυνο την πρώτη κατοικία του Έλληνα πολίτη, όταν βεβαίως αυτό προσδιορίζεται με σαφήνεια.
Αντιδράσεις από καταναλωτικές οργανώσεις
Για κοινωνική έκρηξη που μπορεί να προκληθεί από την αναμενόμενη άρση των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας στις αρχές του 2014, προειδοποιούν οι καταναλωτικές οργανώσεις, ζητώντας από τους βουλευτές να καταψηφίσουν τις σχετικές ρυθμίσεις όταν κατατεθούν στη Βουλή.
Η Γενική Ομοσπονδία Καταναλωτών Ελλάδος-ΙΝΚΑ, με επιστολή της προς τη Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής, εξέφρασε την πλήρη αντίθεσή της «σε κάθε συζήτηση ή σχεδιασμό από την κυβέρνηση για έναρξη πλειστηριασμών από 01/01/2014 κατά της πρώτης κατοικίας των δανειοληπτών».
Το ΙΝΚΑ καλεί τα μέλη της Επιτροπής και τους υπόλοιπους βουλευτές, να καταψηφίσουν κάθε πρόταση η διάταξη νόμου που θα επιτρέπει την έναρξη πλειστηριασμών κατά της πρώτης κατοικίας, η οποία συχνά, όπως λέει, είναι και η μοναδική κατοικία των οφειλετών.
Επίσης, υπογραμμίζει ότι το υπουργείο Ανάπτυξης που σχεδιάζει μια τέτοια ρύθμιση δεν έχει υπολογίσει τις κοινωνικές συνέπειες της έναρξης πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας και την κοινωνική έκρηξη που μπορεί να προκληθεί από τα αποτελέσματα μιας τέτοιας νομοθετικής πρωτοβουλίας.
Τέλος, το ΙΝΚΑ ζητά από το υπουργείο να προχωρήσει σε μελέτη ώστε να υπολογιστεί ο αριθμός των πολιτών οι οποίοι θα μείνουν άστεγοι και σε γενικότερη μελέτη των συνεπειών των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας για την κοινωνική συνοχή και γαλήνη.
ΕΚΠΟΙΖΩ: Άκαιρο και κοινωνικά επιζήμιο
«Άκαιρο και κοινωνικά επιζήμιο το άνοιγμα των πλειστηριασμών» ακινήτων, εκτιμά από την πλευρά της η Ένωση Καταναλωτών Ποιότητα Ζωής.
Σύμφωνα με την Ένωση, ενδεχόμενη άρση των πλειστηριασμών των ακινήτων συνιστά δοκιμασία των αντοχών της κοινωνίας και αναμένεται να διαταράξει περαιτέρω την κοινωνική συνοχή.
Η ΕΚΠΟΙΖΩ εκφράζει την κατηγορηματική της αντίθεση σε κάθε συζήτηση για απελευθέρωση των πλειστηριασμών από το 2014 για τους παρακάτω λόγους:
- Δεν έχουν εκλείψει οι κοινωνικοί και οικονομικοί λόγοι για τη λήψη του μέτρου της απαγόρευσης των πλειστηριασμών. Η ελληνική κοινωνία διανύει τον 5ο συνεχή χρόνο ύφεσης, τα εισοδήματα των νοικοκυριών έχουν καταβαραθρωθεί, ενώ οι εκτιμήσεις για τον επόμενο χρόνο παρουσιάζονται περισσότερο αρνητικές παρά αισιόδοξες.
- Το επιχείρημα ότι η αναστολή των πλειστηριασμών ευθύνεται για το πάγωμα της αγοράς ακινήτων είναι εξαιρετικά αδύναμο, καθώς είναι πανθομολογούμενο ότι η κρίση στην αγορά ακινήτων οφείλεται στην έλλειψη ρευστότητας και την παύση δανειοδότησης από τις ελληνικές τράπεζες.
Η ΕΚΠΟΙΖΩ εκτιμά ότι η άρση της αναστολής πλειστηριασμών θα είχε αρνητικές οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις στην ίδια την αγορά ακινήτων, προκαλώντας ακόμα μεγαλύτερη απαξίωση των ακινήτων αλλά και στις τράπεζες, οι οποίες θα βρεθούν να κατέχουν πληθώρα ακινήτων, με επιπρόσθετα έξοδα διαχείρισής τους, αδυναμία πώλησής τους, αλλά και καμία δυνατότητα είσπραξης του υπόλοιπου ποσού του δανείου, αφού η αρχική δανειοδότηση θα υπερβαίνει κατά πολύ τα έσοδα από τον πλειστηριασμό.
Επιπλέον, το μέτρο θα είχε αρνητικές συνέπειες στους ίδιους τους δανειολήπτες, οι οποίοι όχι μόνο θα χάσουν την κατοικία τους, αλλά θα εξακολουθούν να χρωστούν στις τράπεζες μεγάλα ποσά, δεδομένου ότι το τίμημα των πλειστηριασμών θα είναι πολύ μικρό σε σχέση με το ποσό του αρχικού δανείου.
- Τα ισχύοντα νομικά πλαίσια δεν παρέχουν επαρκές δίχτυ προστασίας στους Έλληνες δανειολήπτες. Το πρόγραμμα διευκόλυνσης για τα ενήμερα στεγαστικά δάνεια δεν αφορά παρά ένα απειροελάχιστο ποσοστό οφειλετών, ενώ ο νόμος για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά αφενός δεν καλύπτει την πλειοψηφία των υπερχρεωμένων δανειοληπτών, αφετέρου εμφανίζει δυσκολίες στην εφαρμογή του, κυρίως εξαιτίας των πολύ μακρινών δικασίμων. Είναι χαρακτηριστικό ότι τρία έτη μετά την ισχύ του, έχουν κατατεθεί στα ειρηνοδικεία όλης της χώρας πάνω από 64.000 αιτήσεις, έχουν συζητηθεί 21.500, έχουν εκδοθεί αποφάσεις για λιγότερες από τις μισές, ενώ το ποσοστό απόρριψης, για τυπικούς ή ουσιαστικούς λόγους, αγγίζει το 50%.
Συνεκτιμώντας τις απόψεις και τις συνέπειες του ανοίγματος των πλειστηριασμών, η ΕΚΠΟΙΖΩ πιστεύει ότι οι αρνητικές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις θα είναι δυσανάλογα μεγαλύτερες των όποιων προσδοκώμενων θετικών.
Η ΕΚΠΟΙΖΩ καλεί την κυβέρνηση:
- Να παρατείνει την αναστολή των πλειστηριασμών τουλάχιστον για τρία ακόμα έτη.
- Να αναπτύξει Δίκτυο Υπερχρέωσης κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα, το οποίο θα διαχειρίζεται το πρόβλημα των «κόκκινων» δανείων κεντρικά, προβλέποντας κατά περίπτωση διαγραφές χρεών και μείωση των επιτοκίων και θα παρέχει χρηματοοικονομικές συμβουλές στα ελληνικά νοικοκυριά, εξασφαλίζοντας ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης σε όλους τους υπερχρεωμένους δανειολήπτες.
Υπενθυμίζει ότι έχουν ανασταλεί οι πλειστηριασμοί:
- Από το 2008 όλων των ακινήτων, εφόσον η οφειλή είναι κάτω από 200.000 ευρώ σε πιστωτικό ίδρυμα.
- Από το 2010 , της κύριας κατοικίας, ανεξάρτητα από την ιδιότητα του πιστωτή ή του οφειλέτη και του δανειακού υπολοίπου, αρκεί η αντικειμενική της αξία να μην υπερβαίνει το αφορολόγητο όριο της πρώτης κατοικίας προσαυξημένο κατά 50%.