Με ένα… σταλινικό ποσοστό άνω του 87% στις εκλογές της Κυριακής ο 71χρονος Βλαντιμίρ Πούτιν εξασφάλισε, όπως αναμενόταν, μια νέα θητεία στο τιμόνι της Ρωσίας με την αντιπολίτευση φιμωμένη, τους υποψηφίους της αποκλεισμένους και τους μοναδικούς τρεις που κατέβηκαν απέναντί του να του παρέχουν απλώς ένα δημοκρατικό άλλοθι.
Ούτως ή άλλως, ωστόσο, οι προεδρικές εκλογές στη Ρωσία του Πούτιν δεν αφορούσαν ποτέ στη δημοκρατική διαδικασία. Για το Κρεμλίνο η ηχηρή νίκη ανανέωσε τη σφραγίδα νομιμότητας του Πούτιν κι έστειλε το σαφές μήνυμα ότι ο πόλεμός του στην Ουκρανία έχει την πλήρη υποστήριξη του λαού του.
O Πούτιν γιόρτασε με σόου την δέκατη επέτειο της προσάρτησης της Κριμαίας
Λίγες ώρες μετά την επανεκλογή του ο Πούτιν απευθύνθηκε στους οπαδούς του, που συγκεντρώθηκαν στην Κόκκινη Πλατεία της Μόσχας για μια «πατριωτική συναυλία» με αφορμή τη συμπλήρωση δέκα χρόνων από την προσάρτηση της Κριμαίας και τον υποδέχθηκαν με ιαχές «Ρωσία, Ρωσία!».
«Η επιστροφή στην πατρίδα αποδείχθηκε πιο δύσκολη, πιο τραγική, αλλά τα καταφέραμε και είναι ένα μεγάλο γεγονός στην ιστορία του κράτους μας», είπε ο Πούτιν και έψαλε τον εθνικό ύμνο της Ρωσίας με τους συγκεντρωμένους.
Στην επινίκια ομιλία του, νωρίτερα, ο Πούτιν είχε υποστηρίξει ότι οι Ρώσοι «είναι μία ομάδα, ενωμένοι» και αναφέρθηκε αόριστα στις «πολλές αποστολές που έχουμε μπροστά μας».
Δεν ξεκαθάρισε, για παράδειγμα, αν θα προχωρήσει σε ανασχηματισμό μετά τη νίκη του στις εκλογές. Ερωτηθείς σε συνέντευξη που παραχώρησε στον προπαγανδιστή του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Κισελιόφ, αν θα παραμείνει στη θέση της η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Μιχαήλ Μισούστιν ο Πούτιν αρκέστηκε να πει ότι «σε γενικές γραμμές, η κυβέρνηση εργάζεται ... αρκετά ικανοποιητικά».
Τι έπεται για τη Ρωσία και τις σχέσεις με τη Δύση μετά τη νέα νίκη του Πούτιν;
Το ερώτημα είναι τι μπορεί να περιμένει η Ρωσία και η Δύση μετά την νίκη του Πούτιν, ο οποίος κρατά στα χέρια του από το 1999 το τιμόνι της χώρας και αναμένεται να ξεπεράσει το ρεκόρ του Στάλιν, όταν η νέα του θητεία ολοκληρωθεί.
Θα γίνει αναδιανομή αρμοδιοτήτων στην κυβέρνηση και τις ένοπλες δυνάμεις; Και ποια ακριβώς είναι τα βήματα που θα κάνει ο επανεκλεγείς πρόεδρος της Ρωσίας η σαρωτική νίκη του οποίου ουδέν θετικό προμηνύει για αποκλιμάκωση της αντιπαράθεσης με τη Δύση.
Μεταξύ των αναλυτών που παρατηρούν τις εξελίξεις στη Ρωσίας ορισμένες εικασίες έχουν επικεντρωθεί σε ζητήματα της ευρύτερης εικόνας, όπως για παράδειγμα κατά πόσον το αποτέλεσμα των εκλογών δίνει στον Πούτιν το ελεύθερο να συνεχίσει όπως κρίνει στο Ουκρανικό, εφόσον η ψηφοφορία ήταν πράγματι ένα δημοψήφισμα για τον πόλεμο, όπως θεωρεί το Κρεμλίνο.
Θα προχωρήσει σε νέα επιστράτευση ο Πούτιν;
Από αυτή την άποψη, ο Πούτιν φαίνεται να έχει περιθώρια ελιγμών. Ο ίδιος δείχνει ικανοποιημένος από την πορεία των επιχειρήσεων στα πεδία των μαχών, ιδιαίτερα μετά την κατάληψη του Μπαχμούτ και της Αβντιίβκα στην ανατολική Ουκρανία. Και με τη Δύση να εμφανίζεται διστακτική ως προς τη συνέχιση της βοήθειας προς την Ουκρανία –ιδιαίτερα στο Κογκρέσο των ΗΠΑ – το εκλογικό αποτέλεσμα τού δίνει περισσότερα ρητορικά πυρομαχικά.
«Θα ήταν κάπως γελοίο από μέρους μας να διαρπαγματευτούμε τώρα, επειδή [οι Ουκρανοί] ξεμένουν από πυρομαχικά», είπε παραμονές των εκλογών.
Μόνον που οι νίκες των ρωσικών δυνάμεων στα μέτωπα είχαν τρομακτικό ανθρώπινο κόστος κι ως εκ τούτου εξακολουθούν να υπάρχουν εικασίες ότι ο Πούτιν και οι στρατηγοί του μπορεί να χρειαστεί να ξεκινήσουν έναν νέο γύρο επιστράτευσης για να αντικαταστήσουν τις απώλειες.
Μετά την αρχική αποτυχία των εισβολέων να κυκλώσουν από τρεις πλευρές την Ουκρανία και να καταλάβουν το Κίεβο ο Πούτιν ανακοίνωσε μερική επιστράτευση τον Σεπτέμβριο του 2022. Όμως οι ρωσικές δυνάμεις παραμένουν εγκλωβισμένες σε έναν πόλεμο φθοράς κατά μήκος ενός μετώπου χιλίων χιλιομέτρων. Ορισμένοι παρατηρητές πιστεύουν ότι ο Πούτιν ίσως κάνει τώρα, μετά την επικράτησή του στις εκλογές, το δυνητικά αντιδημοφιλές βήμα μιας άλλης μεγάλης επιστράτευσης.
Η καταστολή της ρωσικής αντιπολίτευσης
Δυτικά ΜΜΕ σχολιάζουν ότι με τον «θρίαμβο» του Πούτιν η καταστολή της αντιπολίτευσης της Ρωσίας – ό,τι έχει απομείνει από αυτήν – μπορεί να συνεχιστεί αμείωτη.
Σε δηλώσεις του, αφού έκλεισαν οι κάλπες, ο Πούτιν προέβη σε μια ασυνήθιστη κίνηση: Ανέφερε για πρώτη φορά το όνομα του αείμνηστου ηγέτη της ρωσικής αντιπολίτευσης Αλεξέι Ναβάλνι, ο οποίος πέθανε τον περασμένο μήνα σε μια ρωσική φυλακή βόρεια του Αρκτικού Κύκλου. Απαντώντας σε μια ερώτηση σχετικά με τον θάνατο του Ναβάλνι και τον αποκλεισμό των φωνών της αντιπολίτευσης κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ο Πούτιν έσπασε το πρωτόκολλο αποκαλώντας «λυπηρό γεγονός» τον θάνατο του Ναβάλνι, αλλά απέρριψε μια ερώτηση σχετικά με το αδιάβλητο των εκλογών αλλάζοντας θέμα κατά την προσφιλή τακτική του.
«Ως προς τον κ. Ναβάλνι, ναι, πέθανε – είναι πάντα λυπηρό γεγονός. Και υπήρξαν κι άλλες περιπτώσεις που άνθρωποι πέθαναν σε φυλακές. Δεν έχει συμβεί αυτό στις ΗΠΑ; Ναι. Και όχι μόνον μία φορά», είπε.
Το να προβλέψει κανείς πώς θα κινηθεί εφεξής ο Πούτιν είναι δύσκολη υπόθεση. Προς το παρόν έχει καταφέρει να προστατέψει βραχυπρόθεσμα τη ρωσική οικονομία από τις επιπτώσεις των δυτικών κυρώσεων. Τα ρωσικά εργοστάσια πυρομαχικών δουλεύουν σε πλήρεις ρυθμούς σε σύγκριση με εκείνα των ΗΠΑ και των ευρωπαίων συμμάχων τους, ενώ ο Πούτιν εμφανίζεται ως απόλυτος κυρίαρχος στο εσωτερικό πολιτικό τοπίο.
Αλλά οι εξελίξεις σε έναν πόλεμο είναι πάντα απρόβλεπτες. Κι όσες προσπάθειες κι αν καταβάλει ο Πούτιν για να γυρίσει προς όφελός του το παιχνίδι, τα μακροπρόθεσμα προβλήματα της χώρας του – από το κόστος του πολέμου και των κυρώσεων, μέχρι τη δημογραφική παρακμή της , το κόστος του πολέμου και των κυρώσεων και την εγγενή ευθραυστότητα μιας μοναρχικής εξουσίας είναι απίθανο να εξαφανιστούν προτού ο Ρώσος πρόεδρος διεκδικήσει μια έκτη θητεία.