Ο ακτιβιστής κατά της διαφθοράς και ηγέτης της ρωσικής αντιπολίτευσης Αλεξέι Ναβάλνι, ο θάνατος του οποίου ανακοινώθηκε από Ρώσους αξιωματούχους σήμερα, Παρασκευή, ήταν ο βασικότερος αντίπαλος του Βλάντιμιρ Πούτιν στην εγχώρια πολιτική σκηνή.
Παρά τις πολυάριθμες συλλήψεις και τις προσπάθειες παρεμπόδισης των δραστηριοτήτων του, ο 47χρονος Ναβάλνι παρέμεινε ένα από τα πιο δημοφιλή πρόσωπα της αντιπολίτευσης στη Ρωσία και ένα αγκάθι για το Κρεμλίνο και ειδικά τον Πούτιν.
Το Κρεμλίνο επέμεινε σταθερά ότι ο Ναβάλνι, 47 ετών, δεν αποτελούσε πραγματική πολιτική απειλή. Και ο Πούτιν, ως γνωστόν, απέφευγε συστηματικά να κατονομάζει σε μια προσπάθεια υποτίμησης του πολιτικού του αντιπάλου.
Πώς αποκαλούσε ο Πούτιν τον Ναβάλνι
Τον αποκαλούσε αντ' αυτού «αυτός ο χαρακτήρας», «αυτός ο κύριος», «μια κακή απομίμηση πολιτικού», «μια συγκεκριμένη πολιτική δύναμη» και η «αντιπολίτευση» γενικά.
Ο Πούτιν δεν έχει ακόμη σχολιάσει τον προαναγγελθέντα θάνατο του Ναβάλνι, παρά την παγκόσμια αντίδραση αλλά και την κινητικότητα στο εσωτερικό της χώρας του. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε ότι ο πρόεδρος ενημερώθηκε για την είδηση.
Ακολουθεί μια ματιά στο πώς έχει μιλήσει ο Πούτιν για τον Ναβάλνι όλα αυτά τα χρόνια, μέχρι σήμερα:
Ο Πούτιν έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι δεν φοβάται τους αντιπάλους του Κρεμλίνου.
Κατά τη διάρκεια ετήσιας συνέντευξης Τύπου το 2017, μια δημοσιογράφος ρώτησε τον Πούτιν για τις προεδρικές εκλογές του 2018 και τον Ναβάλνι, ο οποίος αποκλείστηκε από τις εκλογές λόγω προηγούμενης ποινικής καταδίκης του, για την οποία οι υποστηρικτές του ισχυρίστηκαν ότι είχε πολιτικά κίνητρα.
«Οι άνθρωποι καταλαβαίνουν ότι το να είσαι ακτιβιστής της αντιπολίτευσης στη Ρωσία σημαίνει ότι είτε θα σκοτωθείς είτε θα φυλακιστείς», δήλωσε η αντιπολιτευόμενη δημοσιογράφος. «Φοβάται η κυβέρνηση τον δίκαιο ανταγωνισμό;»
«Σας διαβεβαιώνω», απάντησε τότε ο Πούτιν, «οι αρχές δεν φοβούνται κανέναν και δεν φοβήθηκαν ποτέ κανέναν», χωρίς να κατονομάσει τον Ναβάλνι.
Μιλώντας για τις προεδρικές εκλογές του 2018 και για το γεγονός ότι ο Ναβάλνι αποκλείστηκε από το να θέσει υποψηφιότητα για την προεδρία, ο Πούτιν είχε πει ότι ο πολιτικός της αντιπολίτευσης είναι προφανώς το πρόσωπο που η Δύση «θα ήθελε να προωθήσει στην πολιτική σφαίρα της Ρωσίας και να δει στην ηγεσία της χώρας».
«Ο χαρακτήρας που αναφέρατε (σ.σ. ο Ναβάλνι) δεν είναι ο μόνος που δεν του επετράπη να συμμετάσχει στις προεδρικές εκλογές, για κάποιο λόγο δεν κατονομάζονται και άλλοι (σ.σ. στις Ηνωμένες Πολιτείες)», δήλωνε ο Πούτιν, σύμφωνα με δημοσίευμα των Moscow Times.
«Αυτό προφανώς κάτι λέει για τις προτιμήσεις της αμερικανικής διοίκησης και της ηγεσίας άλλων χωρών», έλεγε ο Πούτιν, τονίζοντας ότι οι ΗΠΑ «έκαναν λάθος υπό αυτή την έννοια» και «θα ήταν καλύτερα να σιωπήσουν».
Ο «ασθενής του Βερολίνου»
Το 2020, ο Ναβάλνι μεταφέρθηκε στη Γερμανία για θεραπεία μετά από μια σχεδόν θανατηφόρα δηλητηρίαση το 2020, για την οποία κατηγόρησε το Κρεμλίνο. Δυτικοί επιστήμονες αναγνώρισαν το δηλητήριο ως τον απαγορευμένο νευροπαραλυτικό παράγοντα Novichok σοβιετικού σχεδιασμού, ενώ ερευνητές δημοσιογράφοι εντόπισαν την επίθεση στις υπηρεσίες ασφαλείας της Ρωσίας. Το Κρεμλίνο έχει επανειλημμένα αρνηθεί την εμπλοκή του.
Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε στο τέλος του έτους, ο Πούτιν διαβεβαίωσε ότι αν κάποιος ήθελε να δηλητηριάσει τον επικριτή του Κρεμλίνου, «θα το είχε, πιθανότατα, πραγματοποιήσει».
«Όσον αφορά τον ασθενή μιας κλινικής του Βερολίνου… αυτός ο ασθενής μιας κλινικής του Βερολίνου έχει την υποστήριξη των μυστικών υπηρεσιών, εκείνων των Ηνωμένων Πολιτειών στη συγκεκριμένη περίπτωση. Και αν αυτό ισχύει, τότε το πράγμα αποκτά ενδιαφέρον και οι μυστικές υπηρεσίες θα πρέπει, φυσικά, να τον παρακολουθούν», δήλωσε ο Πούτιν.
«Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει καθόλου ότι πρέπει να δηλητηριαστεί. Ποιος νοιάζεται γι' αυτόν; Αν το ήθελαν πραγματικά, θα το είχαν, κατά πάσα πιθανότητα, πραγματοποιήσει», πρόσθεσε.
Τον Ιανουάριο του 2021, ο Ναβάλνι συνελήφθη κατά την επιστροφή του στη Μόσχα για παραβίαση των όρων της ποινής που του είχε επιβληθεί το 2017 με αναστολή. Η σύλληψή του προκάλεσε πανεθνικές διαδηλώσεις που ζητούσαν την απελευθέρωσή του. Εκείνο το καλοκαίρι, οι οργανώσεις του Ναβάλνι απαγορεύτηκαν ως «εξτρεμιστικές», θέτοντας τους συμμάχους και τους υπαλλήλους του σε κίνδυνο ποινικής δίωξης.
Εκείνη τη χρονιά, ο Πούτιν δήλωσε ότι δεν «φοβάται» τον Ναβάλνι κατά τη διάρκεια συνέντευξης στο NBC.
«Σε κανέναν δεν θα πρέπει να παρέχεται κανενός είδους ειδική μεταχείριση»
«Ποιος λέει ότι αισθάνομαι ότι απειλούμαι από την αντιπολίτευση ή ότι απειλούμαστε από την αντιπολίτευση; Ποιος σας είπε ότι φοβάμαι από την αντιπολίτευση; Είναι απλά αστείο», είπε ο Πούτιν, απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με τον Ναβάλνι.
Η συνέντευξη καταγράφηκε λίγο μετά την απαγόρευση των οργανώσεων του Ναβάλνι και την επισήμανση πολλών ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης ως «ξένων πρακτόρων].
«Το παρουσιάζετε ως διαφωνία και μισαλλοδοξία απέναντι στη διαφωνία στη Ρωσία. Εμείς το βλέπουμε εντελώς διαφορετικά… Πιστεύω ότι είναι δικαιολογημένο», πρόσθεσε ο Πούτιν. «Δεν έχουμε τέτοιου είδους συνήθεια, να δολοφονούμε οποιονδήποτε», είπε ο Πούτιν όταν ρωτήθηκε αν διέταξε τη δολοφονία του Ναβάλνι.
Απαντώντας στην ερώτηση αν ο Πούτιν θα μπορούσε προσωπικά να διασφαλίσει ότι ο Ναβάλνι θα βγει ζωντανός από τη φυλακή, ο πρόεδρος είπε ότι ο Ναβάλνι είναι απλώς «ένας από τους πολίτες της Ρωσικής Ομοσπονδίας που έχει κριθεί ένοχος από δικαστήριο και βρίσκεται στη φυλακή».
«Δεν θα έχει χειρότερη μεταχείριση από οποιονδήποτε άλλον. Σε κανέναν δεν θα πρέπει να παρέχεται κανενός είδους ειδική μεταχείριση. Θα ήταν λάθος», δήλωσε ο Πούτιν.