Εκατομμύρια άνθρωποι σε όλη τη Βόρεια Αμερική είχαν την ευκαιρία να θαυμάσουν την έκλειψη Ηλίου τη Δευτέρα και κάποιοι από αυτούς διακινδύνευσαν να κάνουν ζημιά στα μάτια τους προκειμένου να δουν το σπάνιο γεγονός.
«Τα μάτια μου τώρα βράζουν και ο λαιμός μου πονάει ύποπτα» έγραψε ένας χρήστης του Χ από τη Μανιτόμπα του Καναδά, ενώ την ίδια ώρα οι αναζητήσεις στο Google για το «τα μάτια πονάνε» είχαν απότομη ανοδική τάση.
Μπορεί οι γιατροί και οι αξιωματούχοι της NASA να τόνισαν πολλές φορές πως το κοινό μπορεί να δεν την έκλειψη μόνο με τις κατάλληλες προφυλάξεις, όπως γυαλιά έκλειψης, ωστόσο δεκάδες άνθρωποι απλά δεν μπόρεσαν να αντισταθούν στον πειρασμό.
Το πρόβλημα που αντιμετώπισαν πολλοί στην έκλειψη του 2017
Περίπου 100 άτομα στις ΗΠΑ και τον Καναδά παραπονέθηκαν σε οφθαλμίατρους μετά την ηλιακή έκλειψη της 21ης Αυγούστου του 2017 για βλάβη του αμφιβληστροειδούς που σχετίζεται με την έκλειψη, σύμφωνα με μια άτυπη έρευνα για την Αμερικανική Αστρονομική Εταιρεία.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, επειδή ο αμφιβληστροειδής χιτώνας, στο πίσω μέρος του ματιού, δεν διαθέτει νεύρα πόνου, θα ήταν απίθανο ή ανίκανο να νιώσετε δυσφορία που θα σας παρείχε οποιαδήποτε έγκαιρη προειδοποίηση για τη βλάβη που προκαλεί το κοίταγμα μιας ηλιακής έκλειψης.
Τι μπορεί να συμβεί στα μάτια σας
«Ο αμφιβληστροειδής σας μπορεί να υποστεί βλάβη ακόμα και πριν το συνειδητοποιήσετε» συμβουλεύει η NASA, «και μέχρι τότε μπορεί να είναι πολύ αργά για να σώσετε την όρασή σας».
Μια από τις πιο ευάλωτες περιοχές του αμφιβληστροειδούς, σύμφωνα με τους γιατρούς, είναι η ωχρά κηλίδα: μια «μικρή, αλλά σημαντική περιοχή» κρίσιμη για τη διάκριση λεπτομερειών όπως το γραπτό κείμενο. «Ακόμη και λίγα δευτερόλεπτα θέασης του ήλιου κατά τη διάρκεια μιας έκλειψης μπορεί να κάψει προσωρινά ή μόνιμα την ωχρά κηλίδα', σύμφωνα με τους οφθαλμίατρους του Johns Hopkins Νιλ Μπλέσερ, Γιουν Κονγκ και Τζέι Φερνάντο Αρέβαλο.
«Μόλις καταστραφεί ο ιστός του αμφιβληστροειδούς», έγραψε η τριάδα στο Journal of American Medical Association τον περασμένο Μάρτιο, «δεν μπορεί να αναγεννηθεί, με αποτέλεσμα τη μόνιμη απώλεια της κεντρικής όρασης».
Το αποτέλεσμα της βλάβης της ωχράς κηλίδας μπορεί να είναι αλλόκοτο: να βλέπει κανείς το πρόσωπό του ως κενό στον καθρέφτη ή να μην μπορεί να διακρίνει τις λέξεις σε μια εφημερίδα, σαν να ήταν κενή.
Το μόνο που χρειάζεται είναι περίπου 100 δευτερόλεπτα έκθεσης για να προκαλέσει βλάβη στον αμφιβληστροειδή χιτώνα ενός ατόμου η ηλιακή ακτινοβολία, αν και οι χρόνοι ποικίλλουν ανάλογα με την ένταση του ήλιου, η οποία μπορεί να διαφέρει ανάλογα με την ώρα της ημέρας και τη γεωγραφία, καθώς και την προϋπάρχουσα κατάσταση των ματιών του ατόμου.
Δεκάδες διαμαρτύρονται για πόνο στα μάτια μετά την έκλειψη
Όσο για τη χθεσινή έκλειψη Ηλίου, μπορεί να πρόσφερε μαγευτικές εικόνες σε όσους την είδαν τόσο ζωντανά όσο και μέσα από την τηλεόραση, ωστόσο πολλοί ήταν αυτοί που κατέφυγαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μετά το πέρας του φαινομένου για να διαμαρτυρηθούν για πόνο στα μάτια τους.
«Συνέχισα να κοιτάζω την έκλειψη με γυμνά μάτια» έγραψε ένας χρήστης, προσθέτοντας: «Υποφέρω αυτή τη στιγμή! Έχω έναν τρομερό πονοκέφαλο και τα μάτια μου πονάνε».
Αρκετοί μάλιστα ανέφεραν πως φορούσαν ακόμη και τα ειδικά γυαλιά αλλά και πάλι πονούσαν τα μάτια τους. «Τα μάτια μου πονάνε λίγο ακόμα και με καλά γυαλιά» έγραψε κάποιος, με έναν άλλον να υποστηρίζει: «Κοίταξα την έκλειψη με γυαλιά και όλα τα συναφή και τα μάτια μου πονάνε τώρα».
Μία γυναίκα ανέφερε ότι πονάνε τα μάτια της και ρώτησε στο X εάν κι άλλοι χρήστες με γαλάζια ή πράσινα μάτια βιώνουν το ίδιο σύμπτωμα με εκείνη, αφότου κοίταξαν την έκλειψη του Ηλίου. Μάλιστα, προσθέτει πως η οικογένειά της, με καστανά μάτια, δεν αντιμετωπίζει κάποιο πρόβλημα.
Την ίδια ώρα, οι αναζητήσεις για «πόνο στα μάτια» σημείωσαν τεράστια άνοδο στην Google, ενώ και η φράση «my eyes» (τα μάτια μου) έγινε trend στο X.