Περισσότερα από 500 αρχαία αντικείμενα από την Ελλάδα -κάποια από τα οποία παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο κοινό- θα έχει την ευκαιρία να θαυμάσει ο επισκέπτης της έκθεσης «Ολυμπία: μύθος, λατρεία, αγώνες», που ξεκινά στις 31 Αυγούστου 2012 στο Μουσείο Martin-Gropius-Bau στο Βερολίνο.
Το μεγάλο αυτό πανόραμα συμπληρώνεται από σημαντικά εκθέματα που προέρχονται επίσης από το Βατικανό, το Παρίσι, τη Ρώμη, τη Δρέσδη και το Μόναχο.
Η έκθεση, που θα διαρκέσει έως τις 7 Ιανουαρίου 2013, είναι αφιερωμένη στο ιερό της Ολυμπίας, στην τοπική λατρεία, καθώς και στους αθλητικούς αγώνες που οργανώνονταν εκεί κάθε τέσσερα χρόνια και αποτέλεσαν την έμπνευση για τους σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Το αρχαίο ιερό, που κατασκευάστηκε περί το 1000 π. Χ. προς τιμήν του Δία και άνθησε για περίπου 1.500 χρόνια, αλλά και η περιοχή της Ήλιδος, που διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο ήδη από το 2000 π. Χ. περίπου, στο πλαίσιο του μυκηναϊκού πολιτισμού, «ξεδιπλώνονται» στο πρώτο μέρος της έκθεσης. Η σημασία της περιοχής εξάλλου μαρτυρείται και από τα πολυάριθμα αρχαιολογικά ευρήματα πρόσφατων ελληνικών ανασκαφών, που παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο κοινό και φιλοξενούνται στην πρώτη αίθουσα της εκθέσεως.
Στο πρώτο μέρος εκτίθενται και κάποια από τα χιλιάδες αναθηματικά αγάλματα που αναπαριστούν ζώα και, σπανιότερα, ανθρώπους, τα οποία δωρίζονταν από τους προσκυνητές της αρχαίας εποχής προς τιμήν του Δία, του μεγίστου θεού του ελληνικού πανθέου. Ένα μέρος τους, μάλιστα, ανάγεται στις αρχαιότερες περιόδους της ελληνικής τέχνης.
Ο επισκέπτης μαθαίνει επίσης για τον στολισμένο με γλυπτά ναό του Δία που ανεγέρθηκε κατά την Κλασική Εποχή, το χρυσελεφάντινο άγαλμα του θεού, που ήταν ένα από τα επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου, καθώς και για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, που εντάχθηκαν πολύ γρήγορα στη λατρεία του. Στην έκθεση παρουσιάζονται για πρώτη φορά αντικείμενα από βωμούς άλλων θεών στην Ολυμπία, καθώς και πολυπληθή ευρήματα των ανασκαφών που άρχισαν να εκτελούνται από την δεκαετία του 1870.
Ήταν αυτήν την περίοδο -19ος αιώνας- που Βερολινέζοι αρχαιολόγοι και ελληνικό κράτος συμφώνησαν ότι όλα τα πρωτότυπα ευρήματα θα παρέμεναν επιτόπου και θα στεγάζονταν σε ένα μουσείο που κτίσθηκε ειδικά για τον σκοπό αυτόν, το δε Βερολίνο θα αποκτούσε εκμαγεία: οι αναπαραγωγές των δύο αετωμάτων του ναού του Δία, μήκους 30 μέτρων το καθένα, εκτίθενται στο εντυπωσιακό υαλοσκεπές αίθριο του Martin-Gropius-Bau.
Στο δεύτερο μέρος της έκθεση παρουσιάζονται, όπως δεν είχε συμβεί ποτέ μέχρι σήμερα, οι ανασκαφές που διεξήχθησαν στο ιερό της Ολυμπίας. Η αρχή αυτού του μέρους είναι αφιερωμένη στην επανεύρεση του ιερού από μια γαλλική αποστολή το 1829. Μερικά εκθέματα από τις πρώτες ανασκαφές ανήκουν στο Μουσείο του Λούβρου. Σε τρεις αίθουσες παρουσιάζονται οι ελληνικές και γερμανικές ανασκαφές στην Ολυμπία.
Στο τρίτο μέρος, σημαντικότατα ευρήματα «μιλούν» για τα αρχαία αθλήματα, καθώς και για τις αναπαραστάσεις νικητών. Οι τελευταίες είχαν και ένα απρόσμενο επακόλουθο για την ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού, καθώς η αναπαράσταση του γυμνού ανδρικού σώματος, του ολυμπιονίκη, απέκτησε κεφαλαιώδη σημασία στην εξέλιξη της ιδέας του ανθρώπου. Τα εκθέματα που αναφέρονται στο θέμα αυτό είναι συγκεντρωμένα σε μία αίθουσα και προέρχονται από την Αθήνα, το Βατικανό, την Ρώμη και την Δρέσδη.
Η έκθεση πραγματοποιείται υπό την αιγίδα του προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας Κάρολου Παπούλια και του προέδρου της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας Γιοάχιμ Γκάουκ. Αποτελεί πρωτοβουλία του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στο Βερολίνο και διοργανώνεται με τη συνεργασία του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού / Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς, του Μουσείου Martin Gropius Bau, του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου και της Συλλογής Αρχαιοτήτων Κρατικών Μουσείων Βερολίνου.
(ΑΠΕ-ΜΠΕ)